Δρ
Γρηγόρης Ιωάννου
Υπουργό Άμυνας Κυπριακής Δημοκρατίας,
Σχετικές Υπηρεσίες της Εθνικής Φρουράς
22
Σεπτεμβρίου 2017
Αναγνώριση καθεστώτος αντιρρησία συνείδησης
Στοιχεία ή/και δικαιολογητικά προς την υποστήριξη της αίτησης
Δεν προτίθεμαι να συμμετάσχω με κανέναν τρόπο στις όποιες
μελλοντικές δραστηριότητες της Εθνικής Φρουράς, καθότι η συνείδησή μου και οι
φιλοσοφικές και ηθικές μου πεποιθήσεις δεν μου επιτρέπουν με κανένα τρόπο να
συμβάλω σε καμιά τυχόν μελλοντική πολεμική σύγκρουση στην Κύπρο ή οπουδήποτε
αλλού στον κόσμο. Ως εκ τούτου δεν τίθεμαι στη διάθεση της Εθνικής Φρουράς για
τους σκοπούς εκπλήρωσης εφεδρικής στρατιωτικής ή εναλλακτικής εφεδρικής στρατιωτικής
υπηρεσίας και βάση της κείμενης νομοθεσίας αιτούμαι την αναγνώριση μου ως
«αντιρρησία συνείδησης».
Στοιχεία
ή/και δικαιολογητικά προς την υποστήριξη της αίτησης
Ολοκλήρωσα 26μηνη στρατιωτική θητεία την περίοδο Ιούλιος 1998 –
Σεπτέμβριος 2000. Ακολούθως μετέβηκα για σπουδές στο Ηνωμένο Βασίλειο. Σπούδασα
σύγχρονη διεθνή ιστορία στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου και είχα την ευκαιρία να
μελετήσω σειρά πολεμικών συγκρούσεων, εθνικών, περιφερειακών και παγκοσμίων,
που διεξήχθησαν τους τελευταίους δυο αιώνες. Η εντατική αυτή ενασχόληση με τη
σύγχρονη ιστορία της ανθρωπότητας υπήρξε καθοριστική για την αντίληψη εκ μέρους
μου της καταστροφικότητας των πολέμων για τον άνθρωπο και το περιβάλλον.
Επιπλέον, αντιλήφθηκα τις προϋποθέσεις πάνω στις οποίες βασίζεται η στρατολόγηση
των πολιτών και η μετατροπή τους σε εργαλεία θανάτου. Συνειδητοποίησα, τέλος,
τις ευθύνες που έχει ο κάθε πολίτης κάθε χώρας για την αποτροπή του πολέμου και
την οικοδόμηση της ειρήνης.
Από τα τέλη του 2000, παράλληλα με το ξεκίνημα των σπουδών μου,
ξεκίνησε και η ενεργή συμμετοχή μου σε διάφορα διεθνή αντιπολεμικά κινήματα,
στο κίνημα επαναπροσέγγισης Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων για την επίτευξη
της ειρήνης και της επανένωσης της Κύπρου και αργότερα και στο κίνημα για την
αποστρατιωτικοποίηση της Κύπρου. Έχω αρθρογραφήσει δημόσια πολλές φορές τα
τελευταία 15 χρόνια ενάντια στον πόλεμο και στους στρατούς γενικά, στη
στράτευση και στην Εθνική Φρουρά και έχω συμμετάσχει σε πληθώρα εκδηλώσεων με
αίτημα την κατάργηση όλων των κυπριακών στρατιωτικών δυνάμεων και την αποχώρηση
όλων των ξένων στρατευμάτων, όπως γίνεται ξεκάθαρο από τα ενδεικτικά βιογραφικά
στοιχεία που παρατίθενται στο τέλος του παρόντος εγγράφου.
Τάσσομαι ενάντια στη χρήση στρατιωτικής βίας γενικά, και ενάντια
στη χρήση στρατιωτικής βίας στην Κύπρο ειδικότερα. Έχω δεκάδες στενούς φίλους
και συνεργάτες και εκατοντάδες φίλους με τουρκοκυπριακή ή/και τουρκική καταγωγή
και σε καμιά περίπτωση δεν προτίθεμαι να πολεμήσω εναντίον τους.
Συναναστρέφομαι μαζί τους στην καθημερινότητά μου σε κοινωνικό και
επαγγελματικό επίπεδο και μοιραζόμαστε κοινές αξίες, απόψεις και οράματα.
Εκφράζω την αντίθεσή μου στην εθνοτική σύγκρουση που μαίνεται στην
Κύπρο από το 1963 και την αντίρρησή μου να μετέχω σε δομές που τη συντηρούν,
την αναπαράγουν και την επιτείνουν. Είναι πεποίθησή μου ότι η Εθνική Φρουρά
αποτελεί κοινοτικό στρατό των Ελληνοκυπρίων και, όπως και το αντίστοιχο τουρκοκυπριακό
ένοπλο σχήμα, υπηρετεί τη συνέχιση της διαίρεσης της χώρας σε εθνοτική βάση. Περεταίρω,
θεωρώ ότι η λειτουργία της Εθνικής Φρουράς παρέχει το δικαίωμα στην Τουρκία να
επικαλείται την αναγκαιότητα της παρουσίας του στρατού της στην Κύπρο λόγω του
κινδύνου για την ασφάλεια των Τουρκοκυπρίων. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα η Κύπρος
να έχει τη θλιβερή πρωτιά ως μια από τις πιο στρατιωτικοποιημένες περιοχές του
πλανήτη. Είμαι κάθετα αντίθετος σε οποιαδήποτε συμμετοχή μου στην παράταση της
εθνοτικής αντιπαράθεσης, της διχοτόμησης και της συνέχισης της στρατιωτικοποίησης
της χώρας από την οποία κατάγομαι και στην οποία ζω και εργάζομαι.
Η Εθνική Φρουρά, όπως
κάθε οργανωμένος στρατός, βασίζεται στην καλλιέργεια της εθνικιστικής
ιδεολογίας με όλες τις ρατσιστικές και σοβινιστικές της διαστάσεις, αναπαράγει
έμφυλα, σεξιστικά και πατριαρχικά στερεότυπα και αντιλήψεις και προωθεί την
εξάπλωση του αυταρχισμού στην κοινωνία. Επιπλέον,
η Εθνική Φρουρά απορροφά ένα συγκριτικά τεράστιο ποσοστό του ΑΕΠ, από τα
ψηλότερα στον κόσμο, δημόσιο χρήμα που κατασπαταλείται σε στρατιωτικούς
εξοπλισμούς και έξοδα συντήρησης και διατήρησης πολλών χιλιάδων μισθωτών,
κληρωτών και έφεδρων στο στρατό, λεφτά τα οποία θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν
παραγωγικά και για σκοπούς κοινωνικής πρόνοιας ιδιαίτερα στις σημερινές
συνθήκες της κρίσης. Θεωρώ την Εθνική Φρουρά ένα θεσμό που βλάπτει την κυπριακή
κοινωνία, την οποία υπηρετώ ως πολίτης και ως επιστήμονας.
Η υπηρεσία στον στρατό είναι εξ
ορισμού η εξάσκηση για τον πόλεμο, δηλαδή η συστηματική προετοιμασία για
συμμετοχή σε δολοφονίες. Αρνούμαι να συμμετέχω σε οποιαδήποτε προγράμματα
εκπαίδευσης και ασκήσεων που στοχεύουν στη μετατροπή των ατόμων σε απάνθρωπες
μηχανές που είναι διατεθειμένες να σκοτώσουν ή/και να βοηθήσουν αυτούς που
είναι έτοιμοι να σκοτώσουν. Αρνούμαι να συμμετέχω σε οποιεσδήποτε στρατιωτικές
παρεμβάσεις δύναται να προκύψουν από συμμαχίες ή/και διακρατικές ή πολυμερείς
συμφωνίες της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην περιοχή της
Ανατολικής Μεσογείου και αλλού στον κόσμο.
Συνοψίζοντας, για λόγους συνείδησης και ηθικής, ιδεολογικής
συνέπειας και φιλοσοφικής πεποίθησης δεν μπορώ να μετέχω σε στρατιωτικές δομές
και δεν προτίθεμαι να εκπληρώσω καμιά εφεδρική στρατιωτική υπηρεσία. Δεν
προτίθεμαι να πολεμήσω εναντίον κανενός ανθρώπου οποιασδήποτε εθνοτικής ή
εθνικής καταγωγής.
Επιλεγμένες ενδεικτικές αναφορές σε αντιπολεμικές και
αντιμιλιταριστικές πρωτοβουλίες και δράσεις στις οποίες συμμετείχα ενεργά και
δημόσιες δηλώσεις στις οποίες προέβηκα:
2001-2004: Αντιπολεμικό κίνημα στο Λονδίνο και στην Κύπρο (ενάντια
στους πολέμους στο Αφγανιστάν και Ιράκ) και επαναπροσεγγιστική δράση (Λήδρα
Πάλας, Πύλα και σε ολόκληρη την Κύπρο μετά το άνοιγμα των οδοφραγμάτων το
2003).
2004-2007: Μέλος της συντονιστικής επιτροπής του Κοινού Πολιτιστικού
Κέντρου «Καρτάς», (δικοινοτικός κοινωνικός χώρος συνεύρεσης και συνεργασίας
Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων νέων στη Λευκωσία)
2005-2017: Συμμετοχή σε όλες τις αντιπολεμικές κινητοποιήσεις που πραγματοποιήθηκαν
στη Κύπρο ενάντια σε πολέμους που έγιναν
/ γίνονται στην περιοχή (Λίβανος, Παλαιστίνη, Λιβύη, Τουρκία – Κουρδιστάν,
Συρία)
2008-2017: Πλατφόρμα Ε/κ και Τ/κ Εκπαιδευτικών «Ενωμένη Κύπρος» (δράσεις
για την επανένωση της Κύπρου, την ανάπτυξη της κουλτούρας της ειρήνης και την
αντιμετώπιση της αναπαραγωγής του εθνικισμού στα ε/κ και τ/κ σχολεία)
2011-2017: Πρωτοβουλία για την αποστρατιωτικοποίηση της Κύπρου
(εκδηλώσεις, δράσεις, πορείες και συγκεντρώσεις σε τακτά χρονικά διαστήματα τόσο
στο έδαφος υπό τον έλεγχο της Κυπριακής Δημοκρατίας, όσο και στο έδαφος υπό την
επικυριαρχία του τουρκικού κράτους ενάντια σε όλους στρατούς στην Κύπρο, ξένους
και δικούς). Τον Φεβρουάριο του 2011 ως εκπρόσωπος της Πρωτοβουλίας για την
Αποστρατιωτικοποίηση έκανα και σχετικές δηλώσεις που μεταδόθηκαν στο δελτίο
ειδήσεων των 20:00 του ΡΙΚ.
Αναφέρω
επίσης τα εξής αποσπάσματα από το:
1) Ενυπόγραφο
κείμενο μου με τίτλο «Η αποστρατικοποίηση της χώρας ως η πρώτη και η τελευταία
πράξη της επανένωσης», που δημοσιεύτηκε τον Μάρτη του 2010 στο περιοδικό «Το
ρεύμα, τεύχος 6» και στο ιστολόγιό μου http://nekatomata.blogspot.com.cy/:
«[…]Η
αποστρατικοποίηση της χώρας μας, μιας από τις πιο στρατιωτικοποιημένες περιοχές
του πλανήτη, αποτελεί όχι απλώς το μακροπρόθεσμο στόχο της επανένωσης,
διαδικασία δηλαδή εμπέδωσης της διαρκούς ειρήνης, αλλά και το βραχυπρόθεσμο
στόχο στην επίτευξή της. Η αποστρατικοποίηση θα μπορούσε να αρχίσει να
υλοποιείται πριν ακόμα υπογραφεί η συμφωνία λειτουργώντας ως προωθητής και
καταλύτης της. Η αποστρατικοποίηση της Κύπρου συνιστά αδήριτη αναγκαιότητα και
αυτό θα πρέπει επί τέλους να γίνει αντιληπτό. Αφού η στρατιωτική “λύση” έχει
απορριφθεί και από τις δυο πλευρές που δεν θεωρούν ότι υπάρχει άλλη διέξοδος
από τις ειρηνευτικές συνομιλίες, η διατήρηση στρατευμάτων συνιστά αναχρονισμό
και κοροϊδία του λαού. Ιδιαίτερα μετά το άνοιγμα των οδοφραγμάτων το 2003 και
την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2004. […] Η Εθνική Φρουρά μόνο ζημιά
έχει προκαλέσει στην Κύπρο. Συστηματοποίησε και
νομιμοποίησε την εθνικιστική βία των ε/κ παρακρατικών και διενέργησε το
πραξικόπημα επιφέροντας την καταστροφή του 1974. Από τότε έχει μετατραπεί σε
μηχανισμό εθνικιστικής κατήχησης στους υπηρετούντες που μαθαίνουν να μισούν
τους “Τούρκους εχθρούς” (ολοκληρώνοντας έτσι το έργο της εθνοκεντρικής
παιδείας) σε φορέα αλληλοεξυπηρετήσεων αυτών με τις κατάλληλες “επαφές” και
“μέσα”, σε πεδίο διαφθοράς και αδιαφάνειας με διασπάθιση δημόσιου χρήματος σε
μίζες και προμήθειες και σε βάρος της κυπριακής οικονομίας, κρατώντας ετήσια
χιλιάδες άντρες εκτός της αγοράς εργασίας. Για αυτούς που υπηρετούν αποτελεί
πηγή ψυχολογικών προβλημάτων και καλλιεργεί την αναισθησία έως και την
αποκτήνωση, διαποτίζοντας με το δηλητήριο της εξουσίας τις διαπροσωπικές
σχέσεις. Είναι καιρός να τελειώνουμε με το επιβλαβές και το παράλογο. Αν
σοβαρολογούμε για τη λύση και την επανένωση και αν επιθυμούμε πραγματικά την
εξυγίανση της κοινωνίας μας, ας το δείξουμε στην πράξη».
http://nekatomata.blogspot.com.cy/2010/03/blog-post.html
2) Ενυπόγραφο
κείμενο δημόσιας παρέμβασης στο ιστολόγιό μου τον Ιούλιο του 2011 με τίτλο «Ούτε όπλα, ούτε πυρομαχικά, ούτε θανάτους!»:
«[…]Να ξεκινήσει σήμερα η
απαγκίστρωση, η καταστροφή των εξοπλισμών τζιαι η αποστρατικοποίηση τζιαι να
προχωρήσουμεν επιτέλους σε συμφωνία λύσης του Κυπριακού τζιαι επανένωση της
χώρας. Πλήρης αφοπλισμός, τωρά! Ούτε όπλα, ούτε πυρομαχικά, ούτε θανάτους! Παράδειγμα
ειρήνης για την Μέση Ανατολή, όι στρατιωτική αποθήκη για πολεμικούς
ανταγωνισμούς, είτε εθνοτικούς είτε γεωπολιτικούς!».
http://nekatomata.blogspot.com.cy/2011/07/blog-post.html
3) «Σύμφωνο Ειρήνης μεταξύ των ανθρώπων της Κύπρου» το
οποίο συνδιοργάνωσα ως ψήφισμα και συνυπέγραψα επώνυμα στο διαδίκτυο τον
Αύγουστο του 2017:
«[…] εμείς, οι υπογράφοντες/ουσες, είμαστε
αποφασισμένες/οι να πάρουμε τα πράγματα στα χέρια μας και να οικοδομήσουμε την
Κύπρο που ονειρευόμαστε και οραματιζόμαστε.
Διεκδικούμε
το δικαίωμα κάθε ατόμου να ζει στην Κύπρο χωρίς κυπριακό πρόβλημα, ένα πρόβλημα
που έχει επισκιάσει κάθε άλλη πολιτική υπόθεση. Απαιτούμε το δικαίωμα να ζούμε
μαζί ειρηνικά, χωρίς την απειλή του πολέμου, χωρίς τη σκιά των όπλων. Η
κουλτούρα του μιλιταρισμού συμβάλλει και ενισχύει τη διαίρεση, ενώ παράλληλα
υποστηρίζει και διαιωνίζει άλλες καταπιεστικές δομές που σχετίζονται με τον
εθνικισμό, το φύλο και τη σεξουαλικότητα, την καταστροφή του περιβάλλοντος, των
οικολογικών μας κοινών και των κοινών των πόλεων γενικότερα. Δηλώνουμε, λοιπόν,
ότι:
·
αρνούμαστε να πάρουμε όπλα εναντίον
οποιουδήποτε ατόμου ζει στο νησί, με σκοπό τη διαιώνιση της εθνοτικής
σύγκρουσης στην Κύπρο
·
δεν θα συμμετάσχουμε σε καμία
στρατιωτική δραστηριότητα (συμπεριλαμβανομένης της πολιτικής άμυνας)[…]».