Σκέψεις για τη συγκυρία 9/12/2011

Μετά και το τρίτο πακέτο μέτρων λιτότητας της κυβέρνησης Χριστόφια, όπου για άλλη μια φορά καλείται να πληρώσει η μισθωτή εργασία και όχι ο συσσωρευμένος πλούτος το κόστος της κρίσης και όπου τα συνδικάτα αγνοούνται αυτή τη φορά επιδεικτικά και από την κυβέρνηση – όχι μόνο από την κοινοβουλευτική πλειοψηφία, είναι φανερό ότι έχουμε μπει για τα καλά σε μια δύσκολη εποχή. Αν αυτή η πορεία δεν ανατραπεί τότε βαδίζουμε ολοταχώς προς μια σημαντική πτώση του βιοτικού επιπέδου της πλειοψηφίας του πληθυσμού και την περαιτέρω αύξηση των κοινωνικο-οικονομικών ανισοτήτων. Οι εργοδότες έχουν καταφέρει και να ορίσουν το πλαίσιο και τους όρους της συζήτησης, αλλά και να επιβάλουν την λογική και τις θέσεις τους. Το γεγονός ότι στην επικοινωνιακή επίθεση του κεφαλαίου συμμετέχει ενεργά και ο υπουργός Οικονομικών που δεν διστάζει να διαστρεβλώσει και αυτός τα δεδομένα σε σχέση με τις συνέπειες των μέτρων λιτότητας, που τον έπεισαν ή τον ανάγκασαν (δεν έχει και τόση σημασία) να προωθήσει οι άνθρωποι του κεφαλαίου εξωτερικά και εσωτερικά, είναι αξιοπρόσεκτο επειδή ενδεχομένως να προοιωνίζει και την παραπέρα στάση της κυβέρνησης.

Συνοπτικά το τελευταίο πακέτο είναι μεν πιο σκληρό από τα προηγούμενα αλλά πιθανότατα όχι τόσο σκληρό όσο αυτά που φαίνεται να ακολουθούν αν δεν υπάρξει δυναμική ταξική αντίσταση. Την μερίδα του λέοντος καλούνται να πληρώσουν οι σχετικά καλά αμοιβόμενοι μισθωτοί του δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα όμως τα μέτρα πλήττουν στο σύνολο τους ολόκληρη την εργατική τάξη καθότι το διά νόμου πάγωμα των μισθών στον ευρύτερο δημόσιο τομέα θα φέρει αναπόφευκτα και το πάγωμα και στον ιδιωτικό τομέα όπου οι δυνατότητες αντίστασης είναι μειωμένες που σε συνδυασμό με τις αυξήσεις στις τιμές και την αύξηση στο ΦΠΑ θα μειώσουν την αγοραστική δύναμη των εργαζομένων. Τα χειρότερα όμως έπονται – η συζήτηση για την τροποποίηση της ΑΤΑ και την φορολόγηση της ιδιοκτησίας αν γίνει και αυτή στα μέτρα της ΟΕΒ θα σημαίνει περαιτέρω μειώσεις στα πραγματικά εισοδήματα των εργαζομένων και περισσότερες φορολογίες για την κατοικία τους. Η ΑΤΑ συζητείται μόνο υπό το πρίσμα του πως θα μειωθεί χωρίς να έχει λεχθεί καν η πιθανότητα επέκτασης της σε αυτούς που δεν την παίρνουν ενώ η μεγαλο-ιδιοκτησία αν ακολουθηθεί η υφιστάμενη λογική είναι πιο πιθανόν να πάρει κίνητρα για αναπτύξεις παρά φορολογίες.

Ζούμε σε μια εποχή που θυμίζει ήδη κακό παρελθόν – με την ανεργία σε επίπεδα ρεκόρ, τις ληστείες για μερικές χιλιάδες ευρώ σε ημερήσια διάταξη, τις ανακοινώσεις ότι “αγοράζονται χρυσαφικά” να πληθαίνουν. Η παγκόσμια καπιταλιστική κρίση μπαίνει στον τέταρτο της χρόνο χωρίς κανένα σημάδι εξόδου ενώ η ευρωζώνη και η ίδια η Ευρωπαϊκή Ένωση απειλούνται με κατάρρευση.

Στην Κύπρο η κρίση επιτάχυνε, ολοκλήρωσε και φανέρωσε διαδικασίες που βρισκόντουσαν σε εξέλιξη ήδη από την δεκαετία του 1990 – την αποδυνάμωση των συνδικάτων και την αστικοποίηση του ΑΚΕΛ με αποτέλεσμα την περαιτέρω επιδείνωση των ταξικών συσχετισμών. Σήμερα μπορούμε να μιλάμε πλέον για τρία "κάστρα" της εργατικής τάξης που πέφτουν ταυτόχρονα ως αποτέλεσμα ιστορικής διάβρωσης από τη μια και συνεπειών της σημερινής κρίσης από την άλλη:

• η χειροτέρευση των εργασιακών σχέσεων στο δημόσιο καταργώντας το συγκριτικό μέτρο για τον ιδιωτικό
• η κατάργηση του “κοινωνικού διαλόγου” και η περιθωριοποίηση των συνδικάτων
• η σοσιαλδημοκρατική στροφή του ΑΚΕΛ και η εξουδετέρωση της εργατικής αριστερής φωνής σε κοινοβουλευτικό και κυβερνητικό επίπεδο

Αφού το ίδιο το κεφάλαιο με την συνέργεια του κράτους κατάργησε το τριμερές σύστημα, δεν υπάρχει πλέον καμιά λογική στην εμμονή σε ιστορικά προηγούμενες γραμμές άμυνας. Με αυτά τα δεδομένα οι δυνάμεις της εργασίας και της αριστεράς δεν έχουν άλλη επιλογή από την ανασύνταξη και την επιθετική αναδιάταξη. Ιδιαίτερα μάλιστα αφού έπονται και οι συνέπειες της τραπεζικής κρίσης, η κοινωνικοποίηση δηλαδή της ζημιάς και το κάλεσμα για το δημόσιο ξελάσπωμα των τραπεζών – μετά την συγκάλυψη έρχεται και η επιβράβευση του εγκλήματος που διαπράχθηκε πρόσφατα από τα γκόλντεν μπόις της χώρας. Μπροστά στην ανευθυνότητα των διοικούντων τραπεζιτικών, εργοδοτικών και πολιτικών παραγόντων η όποια συνδικαλιστική “στάση υπευθυνότητας” όπως πχ η τρίωρη συμβολική απεργία για την τιμή των όπλων που ανακοινώθηκε, σημαίνει στην πράξη υποταγή στη νέα τάξη πραγμάτων και θα ερμηνευτεί ως τέτοια. Ο μόνος δρόμος είναι – διεύρυνση και ενδυνάμωση του συνδικαλιστικού και ταξικού μετώπου και συνεχής, μαχητική και συστηματική διεκδίκηση ώστε να ανακοπεί η νεοφιλελεύθερη επέλαση και να επαναπροσδιοριστεί το πλαίσιο της πολιτικής και η κατεύθυνση της κοινωνίας. Όχι απλώς για να διατηρηθούν εργατικά κεκτημένα, αλλά για να πληρώσει το κεφάλαιο την κρίση του.