κόντρα στες εθνικές μονοπωλήσεις (τζιαι εθνικιστικές στρεβλώσεις) των ιστορικών επαναστάσεων
τζιαι αδιάκοπο κάλεσμα σε μια ολική επαναστατική ρήξη
Νικόλας Άσιμος, Αθήνα, 1978
Παράνομη κασέτα Νο 000001 "Με το βαρέλι που για να βγεί το σπάει"
http://www.youtube.com/watch?v=evVVcawQ-2g
Μην καρτεράτε άλλο πια, σπάστε της πείνας τα δεσμά
Να βγάλουμε απ' τη πέτσα μας και το λουρί απ' το σβέρκο μας
Ως πότε θα πεινάμε και θα τους προσκυνάμε;
Κι όσοι μας λεν, σιγά-σιγά, των μπουρζουάδων η ουρά
Γοργά κι αυτοί βολεύονται, με τους αστούς μπερδεύονται
Μας γιόμισαν μομόνια τα μπλε τους πανταλόνια.
Τόσα χρονάκια φοβερά δεν τους αλλάξαν τα μυαλά
Μας τραγουδάνε κι άσματα για της βουλής τα πλάσματα
Να φύγει ο Αβέρωφ και να 'ρθει ο Αγγέλωφ.
Εργάτες σκλάβοι και παιδιά, νάτην, ξυπνά κι η αγροτιά
Της γης οι προλετάριοι μαζί μας ξεσηκώνονται
Μονάχοι μας ραγιάδες, ωσάν κι εμάς χιλιάδες.
Μην καρτεράτε άλλο πια, σπάστε της πείνας τα δεσμά
Να βγάλουμε απ' την πέτσα μας και το λουρί απ' το σβέρκο μας
Το δίκιο είναι δικό μας.
Αυτό αλήθεια, ήταν το πρώτο μας ξύπνημα
Αυτή η πρώτη σπίθα που καίει τις καρδιές
Αυτά τα πρώτα μας τραγούδια που μας ενώνουν στον αγώνα.
Αυτοί οι πρώτοι μας νεκροί
Κι αυτοί που χάραξαν το δρόμο από παλιά.
Για όλα αυτά η νίκη είναι δικιά μας.
Όλο και πιο πολύ φουντώνουν οι γραμμές μας
Γινόμαστε ποτάμια, ωκεανοί που σφίζουνε από ζωή κι ελπίδα
Αυτά τα πρώτα μας χαμόγελα μιας γης ευτυχισμένης
Αυτά τα πρώτα σκιρτήματα της λευτεριάς
Για μας, για τις γενιές που θα ‘ρθουνε πιο ζωντάνες
Και πιο σπινθηροβόλες μεγαλωμένες στον αγώνα μας.
Για το σοσιαλισμό.
Για την κατάργηση της εκμεταλλεύτριας τάξης των μπουρζουάδων
Για το ξεπάστρεμα του ερυθρού γραφειοκράτη
Και των μηχανισμών της κρατικής επιβολής.
Καρδιά μου, μη βαρυγκωμάς.
Ακόμα κι αν χαθούμε, τα παιδιά μας θα καταργήσουν τις τάξεις
Και θα συνεχίσουν τον αγώνα μας
Θα καταργήσουνε τα σύνορα, πολέμους και πατρίδες
Ώσπου να μη φυτρώνουνε ποτέ στη γης αγκάθια
Και δηλητηριώδη φίδια και ρωγμές, που να πίνουνε το αίμα των θνητών
Και που κι αυτά, ουχί από θεόν αλλά από θνητόν σπορά τραφήκαν.
Για την πλέρια ευτυχία της ανθρώπινης ανάγκης
Όπου δεν θα είναι δυνατόν ο ένας να εκμεταλλεύεται τον άλλο
Όπου δεν θα είναι δυνατόν ο ένας ν' αποφασίζει κι άλλοι να εκτελούν.
Για την πλέρια ευτυχία της ανθρώπινης ανάγκης
Όπου είναι τ' όνειρο η ζωή.
Θέλεις το λες κομμουνισμό, δεν θέλεις, αναρχία.
Όλοι μαζί, όλοι μαζί μας στον αγώνα
Το δικό μας, το δικό σας, τον κοινό μας τον αγώνα.
Όλοι μαζί για να γευτούμε κάθε στιγμή της έκρηξης.
Μην καρτεράμε άλλο πια…
Thursday, March 25, 2010
Friday, March 19, 2010
Όταν η ταξική πάλη εξορίζεται που την δημόσια σφαίρα
αναδημοσίευση που το αξιόλογο μπλογκ Radical Desire του Αντώνη,
Κρίση και ταξική πάλη
Κατά την δεκαετία του 90, μετά την κατάρρευση του μπλοκ των χωρών του υπαρκτού σοσιαλισμού, η έκφραση "ταξική πάλη" μεταμορφώθηκε από όργανο θεωρητικής ανάλυσης σε μέσο γελοιοποίησης του υποτιθέμενου αρτηριοσκληρωτικού φανατισμού της κομμουνιστικής οπτικής. Στην δεκαετία αυτή, διαμορφωμένη από την ταυτόχρονη υπαναχώρηση των απελευθερωτικών ενεργειών των αντιαποικιοκρατικών κινημάτων του λεγόμενου "τρίτου" κόσμου και την πολιτική αποσάθρωση του "δεύτερου", η "κοινή λογική" υπαγόρευσε ότι ο κόσμος είναι ένας, ότι όποιες και αν είναι οι ανισότητες και οι αντιθέσεις του τούτες μπορούν να επιλυθούν συναινετικά, με κοινή συμμετοχή και προσπάθεια, ή, στην χειρότερη περίπτωση, δια του συναινετικού πολέμου των πεφωτισμένων υπερασπιστών της ενότητάς του ("we are the world") ενάντια στους υποκινητές του διχασμού και του μίσους. Έτσι, αυτό που προηγούμενες δεκαετίες θα ονόμαζαν ιμπεριαλισμό μεταμορφώθηκε σε "ανθρωπιστικές επιχειρήσεις", τα θύματα των οποίων (για παράδειγμα, στον ήδη ξεχασμένο πόλεμο στην πρώην Γιουγκοσλαβία) μετρούσαν πολύ λιγότερο στις συνειδήσεις της δυτικής κοινής γνώμης από ό, τι στην περίπτωση παλαιότερων πολέμων όπως αυτοί στο Βιετνάμ ή στην Αλγερία, που είχαν δημιουργήσει συνθήκες εξεγερσιακής πολιτικής κινητοποίησης και σφοδρής εσωτερικής σύγκρουσης στις δυτικές κοινωνίες.
Η γελοιοποίηση της έννοιας της ταξικής πάλης δεν διευκολύνθηκε βέβαια μόνο από την πολιτική υπαναχώρηση του κομμουνισμού σε παγκόσμιο επίπεδο. Στηρίχτηκε επίσης στον ιδεολογικό θρίαμβο του χυδαίου εμπειρισμού του "προφανούς" σε βάρος κάθε δομικής και θεωρητικής ανάλυσης. Τι εννοούμε με αυτό; Πρώτον, η έννοια ταυτίστηκε ολοκληρωτικά με τις συνδικαλιστικές κινητοποιήσεις και συνεπώς, με μια διαδικασία διαπραγμάτευσης (και ποτέ ρήξης) με το κράτος και με τον επιχειρηματικό τομέα, μια διαδικασία που προφανώς συνίστατο στην εξασφάλιση καλύτερων όρων ένταξης στο καπιταλιστικό οικονομικό σύστημα. Η "ταξική πάλη" συρρικνώθηκε λοιπόν ως αναλυτική κατηγορία στην ρητορική των εκάστοτε συνδικαλιστικών διεκδικήσεων, και η συνέπεια ήταν η περιστολή της σε απλή ρητορική τακτική χωρίς καμμία πραγματική αντιστοιχία με τις αληθινές κοινωνικές δομές, των οποίων η φύση άρχισε όλο και περισσότερο να φαίνεται ουδέτερη, ή μάλλον ολοκληρωτικά επικαθορισμένη από τις ταυτοτικές διαφορές, ανεξάρτητα από συστημικές διαστάσεις.
Η συνδικαλιστική συρρίκνωση της έννοιας της ταξικής πάλης εξυπηρέτησε επίσης την απίσχναση του περιεχομένου της ως έννοιας, έτσι ώστε να καταστεί ευρέως αποδεκτό ως προφανές ότι ταξική πάλη υφίσταται μόνο όταν υπάρχουν ορατά σημάδια μετωπικής σύγκρουσης. Εν τη απουσία της ανώτατης έκφανσης της ταξικής πάλης, δηλαδή της ταξικής επανάστασης, η ταξική πάλη μεταμορφώθηκε σε φάντασμα, εμμονή στο μυαλό των αμετανόητων νοσταλγών μιας απαρχαιωμένης αντίληψης για τον κόσμο, παραλήρημα φανατισμού. Τίποτε δεν ήταν λιγότερο προφανές ή αποδεκτό σε όλη αυτή την περίοδο από το 1990 έως το 2007-08 από την θέση του Κομμουνιστικού Μανιφέστου ότι "η ιστορία κάθε ως τώρα υπάρχουσας κοινωνίας είναι η ιστορία της ταξικής πάλης." Στην χειρότερη περίπτωση, η ιδεολογία της συναινετικής διαχείρισης της κοινωνίας, δηλαδή της μεταπολιτικής, μπορούσε να αποδεχτεί ότι υπήρξαν σύντομες περίοδοι εκτροπής των κοινωνιών στην κατεύθυνση της ταξικής σύγκρουσης, παραδοχή που φυσικά προϋπέθετε ότι η "κανονική" ζωή ιεραρχημένων και άνισων κοινωνικών συστημάτων είναι φυσική και αυθόρμητη, άσχετη με κάθε δυναμική καταστολής και αντίστασης, βασισμένη στην έλλογη δράση αυτόβουλων και αυτόνομων υποκειμένων που ανταγωνίζονται το ένα το άλλο για ατομική επιτυχία και εξασφάλιση καλύτερων συνθηκών ζωής. Η φαινομενολογία της ταξικής πάλης ήταν μια φαινομενολογία του εξαφανισθέντος ίχνους: εφόσον δεν υπάρχουν εξεγέρσεις, γενικές απεργίες, ή επαναστάσεις, δεν υπάρχει ταξική πάλη. Αυτή ήταν η κυρίαρχη, ευρέως αποδεκτή ιδεολογία της τελευταίας δεκαπενταετίας.
Η οικτρή πραγματικότητα όμως είναι ότι η εξαφάνιση του ίχνους της ορατότητας της ταξικής πάλης είναι ταυτόσημη με την νίκη της μίας πλευράς, μιας νίκης που όσο βαθαίνει, όσο επεκτείνεται, τόσο πιο φυσική, συναινετικά εξασφαλισμένη και αναίμακτη φαίνεται. Όταν η ίδια η κοινωνικά αποδεκτή αντίληψη για το τι είναι τάξη έχει περιέλθει σε τέτοιο αντιθεωρητικό τέλμα που η έννοια έχει ξανακαταστεί ταυτόσημη με προνεωτερικές έννοιες όπως η κάστα ή η κοινωνική βαθμίδα (rank) --γιατί τι άλλο είναι η σύγχυση τάξης και εισοδηματικής κλίμακας παρά μια οπισθοδρόμηση σε ένα προμαρξικό εμπειρισμό-- τότε εξαφανίζεται κάθε προοπτική ταυτοποίησης των ποικίλων και ετερογενών μορφών που παίρνει η ταξική πάλη. Και φυσικά χάνεται κάθε δυνατότητα να γίνει αντιληπτό ότι η ρητορική της απουσίας τάξεων, η ιδέα ότι "η κοινωνία" αποτελεί ένα οργανικό όλον αποτελούμενο από αυτόνομες και αλληλοσυμπηρούμενες μονάδες, αποτελεί την βασική ιδεολογική γραμμή μίας και μόνο τάξης, της άρχουσας τάξης.
Τι αναδύεται από τη στιγμή που η κρίση έκανε την εμφάνισή της σε βαθμό που καθιστά αδύνατο να συνεχίσει να αγνοείται ως στιγμιαία ή παροδική αναταραχή πριν την βέβαιη αυτορύθμιση; Μια σειρά από στρατηγικές απώθησης και μετατόπισης του πραγματικού που κάνει ορατό κάθε βαθιά συστημική κρίση του Κεφαλαίου, δηλαδή της ταξικής δομής κάθε υπάρχουσας κοινωνίας:
α) η κρίση είναι υπαρκτή αλλά οφείλεται στην παραβατική δράση μονάδων οι οποίες ενήργησαν σε βάρος του κοινωνικού συνόλου, κάπως σαν σύγχρονοι πειρατές (ας το πούμε το σενάριο "golden boys"). Σύμφωνα με αυτό το σενάριο θλιβερής χολιγουντιανής ταινίας, υπάρχουν στο σύστημα κάποιοι "κακοί" που λειτουργούν σε βάρος του ίδιου του συστήματος, το οποίο παραμένει βασικά αθώο αν και κάπως αμελές ως προς τον έγκαιρο εντοπισμό αυτών που παραβιάζουν τις αρχές του. Ο καπιταλισμός είναι ένας βασικά γενναιόδωρος και καλοπροαίρετος αλλά κάπως αφελής μηχανισμός που εκμεταλλεύτηκαν ορισμένοι επιτήδειοι· όλα θα επιστρέψουν στο φυσιολογικό από τη στιγμή που αυτοί συλληφθούν και τιμωρηθούν. Αν γίνεται η ταινία να λήξει και με δικαστικό δράμα με συγκινητικούς μονολόγους και συνταρακτικές κορυφώσεις, με τον θρίαμβο του νόμου και της νομιμότητας, ακόμα καλύτερα. Αναμείνατε λοιπόν στο ακουστικό σας καθώς το σύστημα αναζητεί το ίδιο τους υπαίτιους της διαστροφής του (και κυρίως, την απάντηση στο αγωνιώδες ερώτημα "ποιος έκλεψε τα λεφτά").
β) η κρίση είναι υπαρκτή αλλά οφείλεται σε σχέδια ενός "κακού" κράτους (προφανώς κατ' αντίστιξη, με άλλα, "καλά και ηθικά" κράτη), το οποίο επιβουλεύεται το δικό μας και θέλει να το υπονομεύσει. Το σενάριο αυτό (ας το ονόμασουμε σενάριο "εθνικό μελόδραμα") φορέθηκε κατά κόρον το τελευταίο διάστημα στην Ελλάδα, με την Μέρκελ και τους συν αυτή στο ρόλο του "κακού" επιβουλέα και την Ελλάδα στο ρόλο του θύματος που αναζητά "καλούς" μάρτυρες υπεράσπισης στην "διεθνή κοινότητα" των άλλων, "ηθικών" υποτίθεται μαρτύρων της αδικίας. Και πάλι, φυσικά, η κυκλοφορία εθνικών στερεοτύπων και η επίταση εθνικών ανασφαλειών παίζει το ρόλο της εκτόπισης κάθε αναλυτικής προσέγγισης στους τρόπους με τους οποίους η έννοια της τάξης υποσκάπτει κάθε απολυτοποίηση του διαχωρισμού "εθνικού" και "αλλότριου" ή "διεθνούς" υπό συνθήκες καπιταλιστικής παγκοσμιοποίησης. Η φρικώδης αναφορά στην ταξική πάλη να αποφεύγεται και οι κοινωνίες της υποτέλειας στο Κεφάλαιο είναι έτοιμες να δεχτούν και τα πιο σκωροφαγωμένα εθνικά στερεότυπα, τις πιο αντιδραστικές εκδοχές σωβινιστικής δαιμονοποίησης του άλλου --ο τεμπέλης και ανεπρόκοπος Έλληνας, ο ψυχρός και απάνθρωπος Γερμανός, κ.ο.κ.
γ) η κρίση είναι υπαρκτή, αλλά με λίγη καλή θέληση, λίγη αυτοθυσία, λίγο κλίμα συναίνεσης και υπεύθυνης διαχείρισης των επιθυμιών μας, θα σωθεί....ποιος; Η οικονομία. Δηλαδή; Ο καπιταλισμός αυτός καθαυτός. Σε αυτό το τρίτο σενάριο, ας το πούμε σενάριο "νηφάλιου οικονομισμού", οι θυσίες όλων επιβάλλονται για το κοινό καλό, αλλά το κοινό καλό είναι πάντα ήδη ταυτόσημο με την διάσωση ενός οικονομικού συστήματος για το οποίο είναι ταυτόχρονα κοινώς αντιληπτό ότι (ανα)παράγει συντριπτικές ανισότητες. Απλά, εφόσον αυτές οι ανισότητες εκφράστηκαν στην μεταπολεμική περίοδο με όρους περαιτέρων αφαίμαξης και εξαθλίωσης του "τρίτου κόσμου" --που μας στέλνει ρυπαρούς "μετανάστες" ο αχάριστος-- και εξαγοράς των εργατικών μαζών δια μέσω του συνδικαλιστικού συμβιβασμού, δεν μας ενοχλούσαν και τόσο σφόδρα. Και η ελπίδα είναι ότι αφού σφιχτούμε λιγάκι, τα πράγματα θα επιστρέψουν στο "φυσιολογικό", δηλαδή σε ένα κόσμο όπου εμείς θα περνάμε καλά, οι Αφρικανοί θα λιμοκτονούν, οι Ανατολικο-Ευρωπαίες θα εκδίδονται, οι σύζυγοί τους θα δουλεύουν για αισχρά μεροκάματα, και οι Ασιάτες θα παράγουν φτηνά προϊόντα με ασήμαντη αμοιβή --και όλα αυτά όχι επειδή η θέση τους στο παγκόσμιο σύστημα είναι αυτή του υπερεθνικού προλεταριάτου, αλλά επειδή είναι, βρε παιδί μου, Αφρικανοί, Ανατολικοευρωπαίοι, και Ασιάτες. Ή μήπως ήταν κάποια άλλη, περισσότερο "ευγενική", περισσότερο "ηθική" η μορφή της φυσιολογικότητας της μειοψηφίας εκείνης των κοινωνιών που ονομάζουμε "Δύση" και η οποία βρίσκεται πλέον η ίδια στο επίκεντρο των αρνητικών συνεπειών της δικής της οργάνωσης του κόσμου;
Αυτά τα τρία άθλια και θλιβερά σενάρια, βουτηγμένα στην εθελοντική αμνησία, την αυτο-επιβαλλόμενη ανοησία, τον ρατσισμό, τον σωβινισμό, και την φυσιολογικοποίηση της συστημικής ανισότητας, είναι επί του παρόντος τα "κέρδη" της συστηματικής άρνησης και απώθησης της έννοιας της ταξικής πάλης. Και αυτή είναι η κατάληξη της λαμπρής ιδεολογίας της συναίνεσης με την οποία εξορκίστηκε η κομμουνιστική αποκάλυψη της βίας που σκεπάζεται κάτω απ' την επίφαση της ειρήνης. Να τα χαιρόμαστε λοιπόν. Είναι και αυτά μια κάποια παρηγοριά.
Κρίση και ταξική πάλη
Κατά την δεκαετία του 90, μετά την κατάρρευση του μπλοκ των χωρών του υπαρκτού σοσιαλισμού, η έκφραση "ταξική πάλη" μεταμορφώθηκε από όργανο θεωρητικής ανάλυσης σε μέσο γελοιοποίησης του υποτιθέμενου αρτηριοσκληρωτικού φανατισμού της κομμουνιστικής οπτικής. Στην δεκαετία αυτή, διαμορφωμένη από την ταυτόχρονη υπαναχώρηση των απελευθερωτικών ενεργειών των αντιαποικιοκρατικών κινημάτων του λεγόμενου "τρίτου" κόσμου και την πολιτική αποσάθρωση του "δεύτερου", η "κοινή λογική" υπαγόρευσε ότι ο κόσμος είναι ένας, ότι όποιες και αν είναι οι ανισότητες και οι αντιθέσεις του τούτες μπορούν να επιλυθούν συναινετικά, με κοινή συμμετοχή και προσπάθεια, ή, στην χειρότερη περίπτωση, δια του συναινετικού πολέμου των πεφωτισμένων υπερασπιστών της ενότητάς του ("we are the world") ενάντια στους υποκινητές του διχασμού και του μίσους. Έτσι, αυτό που προηγούμενες δεκαετίες θα ονόμαζαν ιμπεριαλισμό μεταμορφώθηκε σε "ανθρωπιστικές επιχειρήσεις", τα θύματα των οποίων (για παράδειγμα, στον ήδη ξεχασμένο πόλεμο στην πρώην Γιουγκοσλαβία) μετρούσαν πολύ λιγότερο στις συνειδήσεις της δυτικής κοινής γνώμης από ό, τι στην περίπτωση παλαιότερων πολέμων όπως αυτοί στο Βιετνάμ ή στην Αλγερία, που είχαν δημιουργήσει συνθήκες εξεγερσιακής πολιτικής κινητοποίησης και σφοδρής εσωτερικής σύγκρουσης στις δυτικές κοινωνίες.
Η γελοιοποίηση της έννοιας της ταξικής πάλης δεν διευκολύνθηκε βέβαια μόνο από την πολιτική υπαναχώρηση του κομμουνισμού σε παγκόσμιο επίπεδο. Στηρίχτηκε επίσης στον ιδεολογικό θρίαμβο του χυδαίου εμπειρισμού του "προφανούς" σε βάρος κάθε δομικής και θεωρητικής ανάλυσης. Τι εννοούμε με αυτό; Πρώτον, η έννοια ταυτίστηκε ολοκληρωτικά με τις συνδικαλιστικές κινητοποιήσεις και συνεπώς, με μια διαδικασία διαπραγμάτευσης (και ποτέ ρήξης) με το κράτος και με τον επιχειρηματικό τομέα, μια διαδικασία που προφανώς συνίστατο στην εξασφάλιση καλύτερων όρων ένταξης στο καπιταλιστικό οικονομικό σύστημα. Η "ταξική πάλη" συρρικνώθηκε λοιπόν ως αναλυτική κατηγορία στην ρητορική των εκάστοτε συνδικαλιστικών διεκδικήσεων, και η συνέπεια ήταν η περιστολή της σε απλή ρητορική τακτική χωρίς καμμία πραγματική αντιστοιχία με τις αληθινές κοινωνικές δομές, των οποίων η φύση άρχισε όλο και περισσότερο να φαίνεται ουδέτερη, ή μάλλον ολοκληρωτικά επικαθορισμένη από τις ταυτοτικές διαφορές, ανεξάρτητα από συστημικές διαστάσεις.
Η συνδικαλιστική συρρίκνωση της έννοιας της ταξικής πάλης εξυπηρέτησε επίσης την απίσχναση του περιεχομένου της ως έννοιας, έτσι ώστε να καταστεί ευρέως αποδεκτό ως προφανές ότι ταξική πάλη υφίσταται μόνο όταν υπάρχουν ορατά σημάδια μετωπικής σύγκρουσης. Εν τη απουσία της ανώτατης έκφανσης της ταξικής πάλης, δηλαδή της ταξικής επανάστασης, η ταξική πάλη μεταμορφώθηκε σε φάντασμα, εμμονή στο μυαλό των αμετανόητων νοσταλγών μιας απαρχαιωμένης αντίληψης για τον κόσμο, παραλήρημα φανατισμού. Τίποτε δεν ήταν λιγότερο προφανές ή αποδεκτό σε όλη αυτή την περίοδο από το 1990 έως το 2007-08 από την θέση του Κομμουνιστικού Μανιφέστου ότι "η ιστορία κάθε ως τώρα υπάρχουσας κοινωνίας είναι η ιστορία της ταξικής πάλης." Στην χειρότερη περίπτωση, η ιδεολογία της συναινετικής διαχείρισης της κοινωνίας, δηλαδή της μεταπολιτικής, μπορούσε να αποδεχτεί ότι υπήρξαν σύντομες περίοδοι εκτροπής των κοινωνιών στην κατεύθυνση της ταξικής σύγκρουσης, παραδοχή που φυσικά προϋπέθετε ότι η "κανονική" ζωή ιεραρχημένων και άνισων κοινωνικών συστημάτων είναι φυσική και αυθόρμητη, άσχετη με κάθε δυναμική καταστολής και αντίστασης, βασισμένη στην έλλογη δράση αυτόβουλων και αυτόνομων υποκειμένων που ανταγωνίζονται το ένα το άλλο για ατομική επιτυχία και εξασφάλιση καλύτερων συνθηκών ζωής. Η φαινομενολογία της ταξικής πάλης ήταν μια φαινομενολογία του εξαφανισθέντος ίχνους: εφόσον δεν υπάρχουν εξεγέρσεις, γενικές απεργίες, ή επαναστάσεις, δεν υπάρχει ταξική πάλη. Αυτή ήταν η κυρίαρχη, ευρέως αποδεκτή ιδεολογία της τελευταίας δεκαπενταετίας.
Η οικτρή πραγματικότητα όμως είναι ότι η εξαφάνιση του ίχνους της ορατότητας της ταξικής πάλης είναι ταυτόσημη με την νίκη της μίας πλευράς, μιας νίκης που όσο βαθαίνει, όσο επεκτείνεται, τόσο πιο φυσική, συναινετικά εξασφαλισμένη και αναίμακτη φαίνεται. Όταν η ίδια η κοινωνικά αποδεκτή αντίληψη για το τι είναι τάξη έχει περιέλθει σε τέτοιο αντιθεωρητικό τέλμα που η έννοια έχει ξανακαταστεί ταυτόσημη με προνεωτερικές έννοιες όπως η κάστα ή η κοινωνική βαθμίδα (rank) --γιατί τι άλλο είναι η σύγχυση τάξης και εισοδηματικής κλίμακας παρά μια οπισθοδρόμηση σε ένα προμαρξικό εμπειρισμό-- τότε εξαφανίζεται κάθε προοπτική ταυτοποίησης των ποικίλων και ετερογενών μορφών που παίρνει η ταξική πάλη. Και φυσικά χάνεται κάθε δυνατότητα να γίνει αντιληπτό ότι η ρητορική της απουσίας τάξεων, η ιδέα ότι "η κοινωνία" αποτελεί ένα οργανικό όλον αποτελούμενο από αυτόνομες και αλληλοσυμπηρούμενες μονάδες, αποτελεί την βασική ιδεολογική γραμμή μίας και μόνο τάξης, της άρχουσας τάξης.
Τι αναδύεται από τη στιγμή που η κρίση έκανε την εμφάνισή της σε βαθμό που καθιστά αδύνατο να συνεχίσει να αγνοείται ως στιγμιαία ή παροδική αναταραχή πριν την βέβαιη αυτορύθμιση; Μια σειρά από στρατηγικές απώθησης και μετατόπισης του πραγματικού που κάνει ορατό κάθε βαθιά συστημική κρίση του Κεφαλαίου, δηλαδή της ταξικής δομής κάθε υπάρχουσας κοινωνίας:
α) η κρίση είναι υπαρκτή αλλά οφείλεται στην παραβατική δράση μονάδων οι οποίες ενήργησαν σε βάρος του κοινωνικού συνόλου, κάπως σαν σύγχρονοι πειρατές (ας το πούμε το σενάριο "golden boys"). Σύμφωνα με αυτό το σενάριο θλιβερής χολιγουντιανής ταινίας, υπάρχουν στο σύστημα κάποιοι "κακοί" που λειτουργούν σε βάρος του ίδιου του συστήματος, το οποίο παραμένει βασικά αθώο αν και κάπως αμελές ως προς τον έγκαιρο εντοπισμό αυτών που παραβιάζουν τις αρχές του. Ο καπιταλισμός είναι ένας βασικά γενναιόδωρος και καλοπροαίρετος αλλά κάπως αφελής μηχανισμός που εκμεταλλεύτηκαν ορισμένοι επιτήδειοι· όλα θα επιστρέψουν στο φυσιολογικό από τη στιγμή που αυτοί συλληφθούν και τιμωρηθούν. Αν γίνεται η ταινία να λήξει και με δικαστικό δράμα με συγκινητικούς μονολόγους και συνταρακτικές κορυφώσεις, με τον θρίαμβο του νόμου και της νομιμότητας, ακόμα καλύτερα. Αναμείνατε λοιπόν στο ακουστικό σας καθώς το σύστημα αναζητεί το ίδιο τους υπαίτιους της διαστροφής του (και κυρίως, την απάντηση στο αγωνιώδες ερώτημα "ποιος έκλεψε τα λεφτά").
β) η κρίση είναι υπαρκτή αλλά οφείλεται σε σχέδια ενός "κακού" κράτους (προφανώς κατ' αντίστιξη, με άλλα, "καλά και ηθικά" κράτη), το οποίο επιβουλεύεται το δικό μας και θέλει να το υπονομεύσει. Το σενάριο αυτό (ας το ονόμασουμε σενάριο "εθνικό μελόδραμα") φορέθηκε κατά κόρον το τελευταίο διάστημα στην Ελλάδα, με την Μέρκελ και τους συν αυτή στο ρόλο του "κακού" επιβουλέα και την Ελλάδα στο ρόλο του θύματος που αναζητά "καλούς" μάρτυρες υπεράσπισης στην "διεθνή κοινότητα" των άλλων, "ηθικών" υποτίθεται μαρτύρων της αδικίας. Και πάλι, φυσικά, η κυκλοφορία εθνικών στερεοτύπων και η επίταση εθνικών ανασφαλειών παίζει το ρόλο της εκτόπισης κάθε αναλυτικής προσέγγισης στους τρόπους με τους οποίους η έννοια της τάξης υποσκάπτει κάθε απολυτοποίηση του διαχωρισμού "εθνικού" και "αλλότριου" ή "διεθνούς" υπό συνθήκες καπιταλιστικής παγκοσμιοποίησης. Η φρικώδης αναφορά στην ταξική πάλη να αποφεύγεται και οι κοινωνίες της υποτέλειας στο Κεφάλαιο είναι έτοιμες να δεχτούν και τα πιο σκωροφαγωμένα εθνικά στερεότυπα, τις πιο αντιδραστικές εκδοχές σωβινιστικής δαιμονοποίησης του άλλου --ο τεμπέλης και ανεπρόκοπος Έλληνας, ο ψυχρός και απάνθρωπος Γερμανός, κ.ο.κ.
γ) η κρίση είναι υπαρκτή, αλλά με λίγη καλή θέληση, λίγη αυτοθυσία, λίγο κλίμα συναίνεσης και υπεύθυνης διαχείρισης των επιθυμιών μας, θα σωθεί....ποιος; Η οικονομία. Δηλαδή; Ο καπιταλισμός αυτός καθαυτός. Σε αυτό το τρίτο σενάριο, ας το πούμε σενάριο "νηφάλιου οικονομισμού", οι θυσίες όλων επιβάλλονται για το κοινό καλό, αλλά το κοινό καλό είναι πάντα ήδη ταυτόσημο με την διάσωση ενός οικονομικού συστήματος για το οποίο είναι ταυτόχρονα κοινώς αντιληπτό ότι (ανα)παράγει συντριπτικές ανισότητες. Απλά, εφόσον αυτές οι ανισότητες εκφράστηκαν στην μεταπολεμική περίοδο με όρους περαιτέρων αφαίμαξης και εξαθλίωσης του "τρίτου κόσμου" --που μας στέλνει ρυπαρούς "μετανάστες" ο αχάριστος-- και εξαγοράς των εργατικών μαζών δια μέσω του συνδικαλιστικού συμβιβασμού, δεν μας ενοχλούσαν και τόσο σφόδρα. Και η ελπίδα είναι ότι αφού σφιχτούμε λιγάκι, τα πράγματα θα επιστρέψουν στο "φυσιολογικό", δηλαδή σε ένα κόσμο όπου εμείς θα περνάμε καλά, οι Αφρικανοί θα λιμοκτονούν, οι Ανατολικο-Ευρωπαίες θα εκδίδονται, οι σύζυγοί τους θα δουλεύουν για αισχρά μεροκάματα, και οι Ασιάτες θα παράγουν φτηνά προϊόντα με ασήμαντη αμοιβή --και όλα αυτά όχι επειδή η θέση τους στο παγκόσμιο σύστημα είναι αυτή του υπερεθνικού προλεταριάτου, αλλά επειδή είναι, βρε παιδί μου, Αφρικανοί, Ανατολικοευρωπαίοι, και Ασιάτες. Ή μήπως ήταν κάποια άλλη, περισσότερο "ευγενική", περισσότερο "ηθική" η μορφή της φυσιολογικότητας της μειοψηφίας εκείνης των κοινωνιών που ονομάζουμε "Δύση" και η οποία βρίσκεται πλέον η ίδια στο επίκεντρο των αρνητικών συνεπειών της δικής της οργάνωσης του κόσμου;
Αυτά τα τρία άθλια και θλιβερά σενάρια, βουτηγμένα στην εθελοντική αμνησία, την αυτο-επιβαλλόμενη ανοησία, τον ρατσισμό, τον σωβινισμό, και την φυσιολογικοποίηση της συστημικής ανισότητας, είναι επί του παρόντος τα "κέρδη" της συστηματικής άρνησης και απώθησης της έννοιας της ταξικής πάλης. Και αυτή είναι η κατάληξη της λαμπρής ιδεολογίας της συναίνεσης με την οποία εξορκίστηκε η κομμουνιστική αποκάλυψη της βίας που σκεπάζεται κάτω απ' την επίφαση της ειρήνης. Να τα χαιρόμαστε λοιπόν. Είναι και αυτά μια κάποια παρηγοριά.
Saturday, March 13, 2010
Ποιος θυμάται την Ρέιτσελ Κόρι
Ήμουν φοιτητής στο Λονδίνο τότε. Η Εγγλέζα σύντροφος Έλλιη μόλις είσιεν επιστρέψει που την Παλαιστίνη. Είσιεν αμφιβολίες για την μορφή της πολιτικής της παρέμβασης τζιαμέ. "Βασίζεται σε μιαν αισχρή αναγνώριση ότι η Δυτική ανθρώπινη ζωή αξίζει παραπάνω που την Παλαιστινιακή" ελάλεν μου. Ότι ο Ισραηλινός στρατός μπορεί να διστάσει να σκοτώσει εν ψυχρώ έναν Άγγλο, ή έναν Αμερικάνο πολίτη...
Πριν δυο μέρες ξεκίνησε στο Ισραήλ μια δίκη που άργησε εφτά χρόνια.
Στις 16 Μαρτίου 2003 μια μπουλντόζα περνούσε πάνω από το σώμα μιας 23χρονης Αμερικανίδας που είχε ταξιδέψει εκατοντάδες χιλιάδες χιλιόμετρα για να υπερασπιστεί ένα λαό ξεχασμένο από τους πιο κοντινούς του γείτονες, τους πιο στενούς του συγγενείς.
Η Ρέιτσελ Κάρι πολτοποιήθηκε από μπουλντόζα των Ισραηλινών Δυνάμεων «'Αμυνας» που είχαν εισβάλει στη Γάζα για άλλη μια κατεδάφιση παλαιστινιακών σπιτιών. Ο χειριστής τής μπουλντόζας απαλλάχτηκε από οποιαδήποτε ευθύνη, αφού σύμφωνα με τις μαρτυρίες των Ισραηλινών Δυνάμεων «'Αμυνας», «δεν την είχε αντιληφθεί» και επομένως δεν προκάλεσε εκ προθέσεως το θάνατό της. Η Ρέιτσελ ήταν άλλη μια «παράπλευρη απώλεια» και οι πολλές κουβέντες γύρω από το θάνατό της «αντι-εβραϊκή προπαγάνδα»... όχι όμως για όλους τους Εβραίους.
Όταν το 2006 η βραβευμένη θεατρική παράσταση «Το όνομά μου είναι Ρέιτσελ Κόρι», βασισμένη στα e-mail που εκείνη έστελνε στους γονείς της, αναβλήθηκε «επ΄ αόριστον» από το New York Theatre Workshop, ο εβραϊκής καταγωγής τιμηθείς με Νόμπελ Λογοτεχνίας θεατρικός συγγραφέας Χάρολντ Πίντερ μαζί με άλλους 18 συναδέλφους του δημοσίευσαν επιστολή όπου υπογράμμιζαν: «Η Ρέιτσελ Κόρι έδωσε τη ζωή της ορθώνοντας το ανάστημά της ενάντια στην αδικία. Θα έπρεπε να είχαν το θάρρος να δώσουν στο θεατρόφιλο κοινό της Νέας Υόρκης την ευκαιρία να γνωρίσει την ιστορία της Ρέιτσελ».
Ένα μήνα πριν το θάνατό της η Ρέιτσελ έγραφε στη μητέρα της: «Σ΄ αγαπώ και μου λείπεις πολύ. Έχω άσχημους εφιάλτες ότι τα τανκς και οι μπουλντόζες είναι έξω από το σπίτι μας και εσύ και γω είμαστε μέσα... Από την αρχή της Ιντιφάντα έχουν κατεδαφιστεί στη Ράφα 600 σπίτια... Πιστεύω πως η Ράφα είναι πλέον το φτωχότερο μέρος στον κόσμο».
«Αξίζει να παρατήσουμε ό,τι κάνουμε και να αφιερώσουμε τη ζωή μας γα να σταματήσουμε αυτό που γίνεται εδώ... Πεθυμώ να χορέψω, να φλερτάρω και να φτιάχνω κόμικς για τους φίλους μου, αλλά θέλω αυτό που γίνεται εδώ να σταματήσει... Βρίσκομαι στη μέση μιας γενοκτονίας... για την οποία η κυβέρνησή μου είναι σε μεγάλο βαθμό υπεύθυνη», έγραφε η Ρέιτσελ.
Στο Ισραήλ οι μπουλντόζες δουλεύουν για να ξεθάψουν αρχαιολογικά ευρήματα και για να θάψουν ζωές.
Το όνομά της είναι Ρέιτσελ. Να το θυμάστε! Όπως θυμάστε και εκείνο της 'Αννας Φρανκ. Δυο κορίτσια που πλήρωσαν το γεγονός πως ήταν «διαφορετικές» σε διαφορετικούς καιρούς, δολοφονημένες από διαφορετικούς ανθρώπους, μα για τους ίδιους απάνθρωπους λόγους.
*Το θεατρικό «Το Όνομά μου είναι Ρέιτσελ Κόρι» παρουσιάζεται στο Θέατρο Νέου Κόσμου στην Αθήνα.
mchrysanthou@hotmail.com
Κωδικός άρθρου: 934456
ΠΟΛΙΤΗΣ - 12/03/2010, Σελίδα: 8
Πριν δυο μέρες ξεκίνησε στο Ισραήλ μια δίκη που άργησε εφτά χρόνια.
Στις 16 Μαρτίου 2003 μια μπουλντόζα περνούσε πάνω από το σώμα μιας 23χρονης Αμερικανίδας που είχε ταξιδέψει εκατοντάδες χιλιάδες χιλιόμετρα για να υπερασπιστεί ένα λαό ξεχασμένο από τους πιο κοντινούς του γείτονες, τους πιο στενούς του συγγενείς.
Η Ρέιτσελ Κάρι πολτοποιήθηκε από μπουλντόζα των Ισραηλινών Δυνάμεων «'Αμυνας» που είχαν εισβάλει στη Γάζα για άλλη μια κατεδάφιση παλαιστινιακών σπιτιών. Ο χειριστής τής μπουλντόζας απαλλάχτηκε από οποιαδήποτε ευθύνη, αφού σύμφωνα με τις μαρτυρίες των Ισραηλινών Δυνάμεων «'Αμυνας», «δεν την είχε αντιληφθεί» και επομένως δεν προκάλεσε εκ προθέσεως το θάνατό της. Η Ρέιτσελ ήταν άλλη μια «παράπλευρη απώλεια» και οι πολλές κουβέντες γύρω από το θάνατό της «αντι-εβραϊκή προπαγάνδα»... όχι όμως για όλους τους Εβραίους.
Όταν το 2006 η βραβευμένη θεατρική παράσταση «Το όνομά μου είναι Ρέιτσελ Κόρι», βασισμένη στα e-mail που εκείνη έστελνε στους γονείς της, αναβλήθηκε «επ΄ αόριστον» από το New York Theatre Workshop, ο εβραϊκής καταγωγής τιμηθείς με Νόμπελ Λογοτεχνίας θεατρικός συγγραφέας Χάρολντ Πίντερ μαζί με άλλους 18 συναδέλφους του δημοσίευσαν επιστολή όπου υπογράμμιζαν: «Η Ρέιτσελ Κόρι έδωσε τη ζωή της ορθώνοντας το ανάστημά της ενάντια στην αδικία. Θα έπρεπε να είχαν το θάρρος να δώσουν στο θεατρόφιλο κοινό της Νέας Υόρκης την ευκαιρία να γνωρίσει την ιστορία της Ρέιτσελ».
Ένα μήνα πριν το θάνατό της η Ρέιτσελ έγραφε στη μητέρα της: «Σ΄ αγαπώ και μου λείπεις πολύ. Έχω άσχημους εφιάλτες ότι τα τανκς και οι μπουλντόζες είναι έξω από το σπίτι μας και εσύ και γω είμαστε μέσα... Από την αρχή της Ιντιφάντα έχουν κατεδαφιστεί στη Ράφα 600 σπίτια... Πιστεύω πως η Ράφα είναι πλέον το φτωχότερο μέρος στον κόσμο».
«Αξίζει να παρατήσουμε ό,τι κάνουμε και να αφιερώσουμε τη ζωή μας γα να σταματήσουμε αυτό που γίνεται εδώ... Πεθυμώ να χορέψω, να φλερτάρω και να φτιάχνω κόμικς για τους φίλους μου, αλλά θέλω αυτό που γίνεται εδώ να σταματήσει... Βρίσκομαι στη μέση μιας γενοκτονίας... για την οποία η κυβέρνησή μου είναι σε μεγάλο βαθμό υπεύθυνη», έγραφε η Ρέιτσελ.
Στο Ισραήλ οι μπουλντόζες δουλεύουν για να ξεθάψουν αρχαιολογικά ευρήματα και για να θάψουν ζωές.
Το όνομά της είναι Ρέιτσελ. Να το θυμάστε! Όπως θυμάστε και εκείνο της 'Αννας Φρανκ. Δυο κορίτσια που πλήρωσαν το γεγονός πως ήταν «διαφορετικές» σε διαφορετικούς καιρούς, δολοφονημένες από διαφορετικούς ανθρώπους, μα για τους ίδιους απάνθρωπους λόγους.
*Το θεατρικό «Το Όνομά μου είναι Ρέιτσελ Κόρι» παρουσιάζεται στο Θέατρο Νέου Κόσμου στην Αθήνα.
mchrysanthou@hotmail.com
Κωδικός άρθρου: 934456
ΠΟΛΙΤΗΣ - 12/03/2010, Σελίδα: 8
Monday, March 8, 2010
“Για την Αγγλική Σχολή, αφήστε τα ελληνόπουλλα με τα τουρκο...εε...κυπριακά, τα παιδιά μόνα τους”
Γιαννάκης Μάτσης, ΡΙΚ1, Το συζητάμε, 8/3/10
3 παρατηρήσεις
1.Άμαν η Χαραλαμπίδου εν η πιο προχωρημένη δημοσιογράφος μας στην τηλεόραση κάτι πάει λάθος με τες δυνάμεις της επανένωσης.
2.Άμαν η εκκλησιά ανακοινώνει διοργάνωση δικοινοτικών κατασκηνώσεων εμείς πως ακριβώς πρέπει να το εκλάβουμεν;
3.Έχουν πλάκα οι εθνικόφρονες που προσπαθούν να αποδεχτούν τους Τουρκοκύπριους στην βάση της κυπριακότητας τους την οποίαν θέλουν ταυτόχρονα να απαγορεύσουν στους Ελληνοκύπριους μέσα που τα ελληνοχριστιανικά ιδεολογήματα. Έτσι καταλήγουν να αναφέρουνται σε έλληνες (της Κύπρου) τζιαι τουρκοκύπριους . Εν καλή η πρόθεση τους, αφού προσπαθούν να αποφύγουν το φαντασιακό του τουρκισμού τζιαι την συμπαραδήλωση του “προαιώνιου εχθρού” για τους σκοπούς της επανένωσης, αλλά πόσον κόλλημα ρε κουμπάρε με το φαντασιακό του ελληνισμού, έλεος πκιον.
ΥΓ. Ο Μάτσης επί της ουσίας επροσπάθαν να πιπιλίσει την θέση των εθνικιστών γονιών εναντίον των πολιτικών ενσωμάτωσης των τ/κ στην Αγγλική Σχολή (πχ κοινός σχολικός εορτασμός της ανεξαρτησίας, σεμινάρια αντι-ρατσιστικής εκπαίδευσης κλπ) με το σκεπτικό ότι εν τα παιδιά δεν έχουν κανένα απολύτως πρόβλημα μεταξύ τους.
3 παρατηρήσεις
1.Άμαν η Χαραλαμπίδου εν η πιο προχωρημένη δημοσιογράφος μας στην τηλεόραση κάτι πάει λάθος με τες δυνάμεις της επανένωσης.
2.Άμαν η εκκλησιά ανακοινώνει διοργάνωση δικοινοτικών κατασκηνώσεων εμείς πως ακριβώς πρέπει να το εκλάβουμεν;
3.Έχουν πλάκα οι εθνικόφρονες που προσπαθούν να αποδεχτούν τους Τουρκοκύπριους στην βάση της κυπριακότητας τους την οποίαν θέλουν ταυτόχρονα να απαγορεύσουν στους Ελληνοκύπριους μέσα που τα ελληνοχριστιανικά ιδεολογήματα. Έτσι καταλήγουν να αναφέρουνται σε έλληνες (της Κύπρου) τζιαι τουρκοκύπριους . Εν καλή η πρόθεση τους, αφού προσπαθούν να αποφύγουν το φαντασιακό του τουρκισμού τζιαι την συμπαραδήλωση του “προαιώνιου εχθρού” για τους σκοπούς της επανένωσης, αλλά πόσον κόλλημα ρε κουμπάρε με το φαντασιακό του ελληνισμού, έλεος πκιον.
ΥΓ. Ο Μάτσης επί της ουσίας επροσπάθαν να πιπιλίσει την θέση των εθνικιστών γονιών εναντίον των πολιτικών ενσωμάτωσης των τ/κ στην Αγγλική Σχολή (πχ κοινός σχολικός εορτασμός της ανεξαρτησίας, σεμινάρια αντι-ρατσιστικής εκπαίδευσης κλπ) με το σκεπτικό ότι εν τα παιδιά δεν έχουν κανένα απολύτως πρόβλημα μεταξύ τους.
Tuesday, March 2, 2010
Η αποστρατικοποίηση της χώρας ως η πρώτη και η τελευταία πράξη της επανένωσης
Το Κυπριακό είναι αναμφίβολα ένα πολυσύνθετο και πολυδιάστατο πρόβλημα. Έχει εσωτερικές και εξωτερικές πτυχές, επηρεάζει ατομικά και συλλογικά δικαιώματα και πλαισιώνει τις υφιστάμενες οικονομικές και πολιτιστικές πολιτικές αλλά και αντιλήψεις. Σε τελική ανάλυση όμως το πρόβλημα αφορά ανταγωνισμούς εξουσίας, τοπικούς και διεθνείς, εκφράζεται με εθνικιστικές και διαχωριστικές ιδεολογίες και αυτό-αναπαράγεται μέσα από τη βία, φυσική και συμβολική, και το φόβο που την συνοδεύει. Οι εθνοτικές ένοπλες δυνάμεις, βόρεια και νότια της νεκρής ζώνης, και ο τουρκικός στρατός συνιστούν ταυτόχρονα συνέπεια και τρόπο αναπαραγωγής του προβλήματος καθώς δίνουν συγκεκριμένο περιεχόμενο και υλικότητα στα παιχνίδια εξουσίας και τις εθνοκεντρικές οπτικές. Συστηματοποιούν τη βία και την απειλή της χρήσης της, καλλιεργούν το φόβο και την πειθαρχία και διαχέουν στην κοινωνία μιλιταριστικές και μισαλλόδοξες λογικές.
Η αποστρατικοποίηση της χώρας μας, μιας από τις πιο στρατικοποιημένες περιοχές του πλανήτη,
αποτελεί όχι απλώς το μακροπρόθεσμο στόχο της επανένωσης, διαδικασία δηλαδή εμπέδωσης της διαρκούς ειρήνης, αλλά και το βραχυπρόθεσμο στόχο στην επίτευξή της. Η αποστρατικοποίηση θα μπορούσε να αρχίσει να υλοποιείται πριν ακόμα υπογραφεί η συμφωνία λειτουργώντας ως προωθητής και καταλύτης της. Η αποστρατικοποίηση της Κύπρου συνιστά αδήριτη αναγκαιότητα και αυτό θα πρέπει επί τέλους να γίνει αντιληπτό. Αφού η στρατιωτική “λύση” έχει απορριφθεί και από τις δυο πλευρές που δεν θεωρούν ότι υπάρχει άλλη διέξοδος από τις ειρηνευτικές συνομιλίες, η διατήρηση στρατευμάτων συνιστά αναχρονισμό και κοροϊδία του λαού. Ιδιαίτερα μετά το άνοιγμα των οδοφραγμάτων το 2003 και την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2004. Αφού η ειρήνη και η επανένωση είναι μονόδρομος, τότε θα πρέπει οι πολιτικές ηγεσίες από τις δυο πλευρές της πράσινης γραμμής να αρθούν στο ύψος των περιστάσεων και να τολμήσουν το πιο αποφασιστικό βήμα της λύσης. Θα μπορούσε να αρχίσει συμβολικά με μια ανακοίνωση απόφασης παγώματος όλων των εξοπλισμών και ταυτόχρονης μείωσης της στρατιωτικής θητείας από τις δυο πλευρές. Αυτό από μόνο του θα εγείρει εκ νέου ζήτημα επανεξέτασης και της διατήρησης στρατευμάτων από ξένες χώρες στην Κύπρο. Αν οι Κύπριοι προβούν συντονισμένα σε μείωση των ενόπλων τους δυνάμεων, τότε θα μπορούν να θέσουν με αξιώσεις και ζήτημα μείωσης της ξένης στρατιωτικής παρουσίας και ειδικά της τουρκικής στο βορρά.
Αλλά ακόμα και αν δεν υπάρξει ανταπόκριση από τουρκικής και τουρκοκυπριακής πλευράς, η ελληνοκυπριακή πλευρά που ελέγχει το νόμιμο κυπριακό κράτος θα μπορούσε μονομερώς και σαν ένδειξη καλής θέλησης να προχωρήσει σε ένα χρονοδιάγραμμα σταδιακής μείωσης των ενόπλων της δυνάμεων, επιδεικνύοντας τη βούληση της για τη λύση και ασκώντας έτσι πίεση πάνω στην άλλη πλευρά να ανταποκριθεί. Και πριν χαρακτηριστώ ρίψασπις, αφελής ή ουτοπιστής, να υποδείξω την απλή λογική πάνω στην οποία εδράζεται αυτή η πρόταση. Οι ε/κ ένοπλες δυνάμεις είναι πολύ μεγάλες σε σχέση με τις αντίστοιχες τ/κ και υπερβολικά μικρές σε σχέση με τις τουρκικές. Μια ενδεχόμενη μείωση των ε/κ ενόπλων δυνάμεων δεν θα αλλάξει το ήδη χασματικό στρατιωτικό ανισοζύγιο δυνάμεων μεταξύ Κυπριακής Δημοκρατίας και Τουρκίας, αλλά δύναται να έχει πραγματικό αντίκτυπο για το αίσθημα ασφάλειας των Τ/κ. Μια τέτοια κίνηση δύναται να απελευθερώσει δυνάμεις μέσα στην τ/κ κοινότητα να προβούν σε αμφισβήτηση της χρησιμότητας και αναγκαιότητας της συνεχιζόμενης παρουσίας του τουρκικού στρατού αλλά και να ενθαρρύνει τους Ευρωπαίους να ασκήσουν περαιτέρω πίεση στην Τουρκία.
Η κυβέρνηση Χριστόφια έδωσε προεκλογική δέσμευση για μείωση της θητείας. Υπαναχώρησε όμως. Ο ΔΗΣΥ υποσχόταν προεκλογικά ακόμα μεγαλύτερη μείωση της θητείας και έπειτα δεν στήριξε τη σημερινή κυβέρνηση για έστω τη μερική μείωση. Τόσο το ΑΚΕΛ όσο και ο ΔΗΣΥ παρασύρονται από το εθνικιστικό-απορριπτικό μέτωπο σε λαϊκισμούς και ψευδοπατριωτισμούς και αποδεχόμενοι το πλαίσιο που θέτουν οι ΔΗΚΟ-ΕΔΕΚ-ΕΥΡΩΚΟ αδυνατούν να διαφοροποιηθούν με καθαρότητα και σαφήνεια. Στο ζήτημα Εθνικής Φρουράς οχυρώθηκαν πίσω από ανέκδοτα περί της “αποτρεπτικής της δυνατότητας”, την “αναγκαιότητα διατήρησης και βελτίωσης του αξιόμαχού της” και άλλα κούφια λόγια που για όποιον έχει χαραμίσει δυο χρόνια της ζωής του στο στρατό, είναι και φαίνονται αστεία.
Η Εθνική Φρουρά μόνο ζημιά έχει προκαλέσει στην Κύπρο. Συστηματοποίησε και νομιμοποίησε την εθνικιστική βία των ε/κ παρακρατικών και διενέργησε το πραξικόπημα επιφέροντας την καταστροφή του 1974. Από τότε έχει μετατραπεί σε μηχανισμό εθνικιστικής κατήχησης στους υπηρετούντες που μαθαίνουν να μισούν τους “Τούρκους εχθρούς” (ολοκληρώνοντας έτσι το έργο της εθνοκεντρικής παιδείας) σε φορέα αλληλοεξυπηρετήσεων αυτών με τις κατάλληλες “επαφές” και “μέσα”, σε πεδίο διαφθοράς και αδιαφάνειας με διασπάθιση δημόσιου χρήματος σε μίζες και προμήθειες και σε βάρος της κυπριακής οικονομίας, κρατώντας ετήσια χιλιάδες άντρες εκτός της αγοράς εργασίας. Για αυτούς που υπηρετούν αποτελεί πηγή ψυχολογικών προβλημάτων και καλλιεργεί την αναισθησία έως και την αποκτήνωση, διαποτίζοντας με το δηλητήριο της εξουσίας τις διαπροσωπικές σχέσεις. Είναι καιρός να τελειώνουμε με το επιβλαβές και το παράλογο. Αν σοβαρολογούμε για τη λύση και την επανένωση και αν επιθυμούμε πραγματικά την εξυγίανση της κοινωνίας μας, ας το δείξουμε στην πράξη.
Η αποστρατικοποίηση της χώρας μας, μιας από τις πιο στρατικοποιημένες περιοχές του πλανήτη,
αποτελεί όχι απλώς το μακροπρόθεσμο στόχο της επανένωσης, διαδικασία δηλαδή εμπέδωσης της διαρκούς ειρήνης, αλλά και το βραχυπρόθεσμο στόχο στην επίτευξή της. Η αποστρατικοποίηση θα μπορούσε να αρχίσει να υλοποιείται πριν ακόμα υπογραφεί η συμφωνία λειτουργώντας ως προωθητής και καταλύτης της. Η αποστρατικοποίηση της Κύπρου συνιστά αδήριτη αναγκαιότητα και αυτό θα πρέπει επί τέλους να γίνει αντιληπτό. Αφού η στρατιωτική “λύση” έχει απορριφθεί και από τις δυο πλευρές που δεν θεωρούν ότι υπάρχει άλλη διέξοδος από τις ειρηνευτικές συνομιλίες, η διατήρηση στρατευμάτων συνιστά αναχρονισμό και κοροϊδία του λαού. Ιδιαίτερα μετά το άνοιγμα των οδοφραγμάτων το 2003 και την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2004. Αφού η ειρήνη και η επανένωση είναι μονόδρομος, τότε θα πρέπει οι πολιτικές ηγεσίες από τις δυο πλευρές της πράσινης γραμμής να αρθούν στο ύψος των περιστάσεων και να τολμήσουν το πιο αποφασιστικό βήμα της λύσης. Θα μπορούσε να αρχίσει συμβολικά με μια ανακοίνωση απόφασης παγώματος όλων των εξοπλισμών και ταυτόχρονης μείωσης της στρατιωτικής θητείας από τις δυο πλευρές. Αυτό από μόνο του θα εγείρει εκ νέου ζήτημα επανεξέτασης και της διατήρησης στρατευμάτων από ξένες χώρες στην Κύπρο. Αν οι Κύπριοι προβούν συντονισμένα σε μείωση των ενόπλων τους δυνάμεων, τότε θα μπορούν να θέσουν με αξιώσεις και ζήτημα μείωσης της ξένης στρατιωτικής παρουσίας και ειδικά της τουρκικής στο βορρά.
Αλλά ακόμα και αν δεν υπάρξει ανταπόκριση από τουρκικής και τουρκοκυπριακής πλευράς, η ελληνοκυπριακή πλευρά που ελέγχει το νόμιμο κυπριακό κράτος θα μπορούσε μονομερώς και σαν ένδειξη καλής θέλησης να προχωρήσει σε ένα χρονοδιάγραμμα σταδιακής μείωσης των ενόπλων της δυνάμεων, επιδεικνύοντας τη βούληση της για τη λύση και ασκώντας έτσι πίεση πάνω στην άλλη πλευρά να ανταποκριθεί. Και πριν χαρακτηριστώ ρίψασπις, αφελής ή ουτοπιστής, να υποδείξω την απλή λογική πάνω στην οποία εδράζεται αυτή η πρόταση. Οι ε/κ ένοπλες δυνάμεις είναι πολύ μεγάλες σε σχέση με τις αντίστοιχες τ/κ και υπερβολικά μικρές σε σχέση με τις τουρκικές. Μια ενδεχόμενη μείωση των ε/κ ενόπλων δυνάμεων δεν θα αλλάξει το ήδη χασματικό στρατιωτικό ανισοζύγιο δυνάμεων μεταξύ Κυπριακής Δημοκρατίας και Τουρκίας, αλλά δύναται να έχει πραγματικό αντίκτυπο για το αίσθημα ασφάλειας των Τ/κ. Μια τέτοια κίνηση δύναται να απελευθερώσει δυνάμεις μέσα στην τ/κ κοινότητα να προβούν σε αμφισβήτηση της χρησιμότητας και αναγκαιότητας της συνεχιζόμενης παρουσίας του τουρκικού στρατού αλλά και να ενθαρρύνει τους Ευρωπαίους να ασκήσουν περαιτέρω πίεση στην Τουρκία.
Η κυβέρνηση Χριστόφια έδωσε προεκλογική δέσμευση για μείωση της θητείας. Υπαναχώρησε όμως. Ο ΔΗΣΥ υποσχόταν προεκλογικά ακόμα μεγαλύτερη μείωση της θητείας και έπειτα δεν στήριξε τη σημερινή κυβέρνηση για έστω τη μερική μείωση. Τόσο το ΑΚΕΛ όσο και ο ΔΗΣΥ παρασύρονται από το εθνικιστικό-απορριπτικό μέτωπο σε λαϊκισμούς και ψευδοπατριωτισμούς και αποδεχόμενοι το πλαίσιο που θέτουν οι ΔΗΚΟ-ΕΔΕΚ-ΕΥΡΩΚΟ αδυνατούν να διαφοροποιηθούν με καθαρότητα και σαφήνεια. Στο ζήτημα Εθνικής Φρουράς οχυρώθηκαν πίσω από ανέκδοτα περί της “αποτρεπτικής της δυνατότητας”, την “αναγκαιότητα διατήρησης και βελτίωσης του αξιόμαχού της” και άλλα κούφια λόγια που για όποιον έχει χαραμίσει δυο χρόνια της ζωής του στο στρατό, είναι και φαίνονται αστεία.
Η Εθνική Φρουρά μόνο ζημιά έχει προκαλέσει στην Κύπρο. Συστηματοποίησε και νομιμοποίησε την εθνικιστική βία των ε/κ παρακρατικών και διενέργησε το πραξικόπημα επιφέροντας την καταστροφή του 1974. Από τότε έχει μετατραπεί σε μηχανισμό εθνικιστικής κατήχησης στους υπηρετούντες που μαθαίνουν να μισούν τους “Τούρκους εχθρούς” (ολοκληρώνοντας έτσι το έργο της εθνοκεντρικής παιδείας) σε φορέα αλληλοεξυπηρετήσεων αυτών με τις κατάλληλες “επαφές” και “μέσα”, σε πεδίο διαφθοράς και αδιαφάνειας με διασπάθιση δημόσιου χρήματος σε μίζες και προμήθειες και σε βάρος της κυπριακής οικονομίας, κρατώντας ετήσια χιλιάδες άντρες εκτός της αγοράς εργασίας. Για αυτούς που υπηρετούν αποτελεί πηγή ψυχολογικών προβλημάτων και καλλιεργεί την αναισθησία έως και την αποκτήνωση, διαποτίζοντας με το δηλητήριο της εξουσίας τις διαπροσωπικές σχέσεις. Είναι καιρός να τελειώνουμε με το επιβλαβές και το παράλογο. Αν σοβαρολογούμε για τη λύση και την επανένωση και αν επιθυμούμε πραγματικά την εξυγίανση της κοινωνίας μας, ας το δείξουμε στην πράξη.
Subscribe to:
Posts (Atom)